ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNE (OSB) SAĞLANAN TEŞVİK, DESTEK VE MUAFİYETLER

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNE (OSB) SAĞLANAN TEŞVİK, DESTEK VE MUAFİYETLER

By: Bülent Balyemez

,

ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİNE (OSB) SAĞLANAN
TEŞVİK, DESTEK VE MUAFİYETLER
A. OSB TÜZEL KİŞİLİĞİNE:1.BAKANLIK KREDİSİ:
Kredi Kapsamı:

Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Yatırım Programında yer alan OSB’lerden;
a) Kalkınmada Öncelikli Yörelerde (K.Ö.Y.) bulunanlar ile ileri teknoloji gerektiren ihtisas OSB’lerin arsa, altyapı ve genel idare giderleri,
b)  Normal ve Gelişmiş Yörelerde bulunan OSB’lerin altyapı ve genel idare giderleri,
kredilendirilebilmektedir.Kredi Şartları:
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kredi desteğiyle yapılacak olan OSB altyapı inşaatlarına;
a) Kalkınmada öncelikli yörelerde, % 2 faiz oranı ile 5 yılı ödemesiz olmak üzere toplam 15 yıl geri ödemeli,
b) Normal İllerde,  %7 faiz oranı ile 3 yıl ödemesiz olmak üzere toplam 11 yıl geri ödemeli,
c) Gelişmiş İllerde, %12 faiz oranı ile 2 yıl ödemesiz olmak üzere toplam 9 yıl geri ödemeli,
faiz ve geri ödeme şartları uygulanır.

2. 5084 ve 5350 SAYILI KANUN KAPSAMINDA:
06.02.2004 tarih ve 25365 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5084 Sayılı Kanun ile 18.05.2005 tarih ve 25819 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5350 sayılı Kanun ile; Hazineye, Katma Bütçeli Kuruluşlara veya İl Özle İdarelerine Ait Arazi veya Arsaların Gerçek veya Tüzel Kişilere Bedelsiz Devrine İlişkin Yönetmelik ile;
• 49 İl ve Kalkınmada Öncelikli Yöreler kapsamındaki diğer İllerde (54 İl) OSB kurulacak alandaki Hazineye ait taşınmazlar OSB’lere bedelsiz olarak devredilebilir (Bedelsiz yatırım yeri tahsisi).

3. VERGİ MUAFİYETLERİ:
OSB tüzel kişiliği;
• İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile emlak vergisinden,
• Tüketeceği elektrik için elektrik ve havagazı tüketim vergisinden,
• Arsa ve işyeri teslimlerinde KDV’den,
• Bina inşaat ve yapı kullanma izni harcından,
• Kurumlar vergisinden,
• Tevhid ve ifraz işlem harcından,
• Merkezi atıksu artma tesisi işleten bölgeler atıksu bedelinden
muaftır.

B. OSB’LERDE YER ALAN İŞLETMELERE:
1. 5084 ve 5350 SAYILI KANUN KAPSAMINDA:
06.02.2004 tarih ve 25365 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5084 Sayılı Kanun ile 18.05.2005 tarih ve 25819 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 5350 sayılı Kanun ile;
• 49 İl ve Kalkınmada Öncelikli Yöreler kapsamındaki diğer İllerde (54 İl) bulunan OSB’lerdeki tahsis edilmemiş parseller, gerçek veya tüzel kişilere bedelsiz olarak tahsis edilebilir (Bedelsiz arsa tahsisi).
• Kanun kapsamına giren 49 İldeki OSB’lerde yer alan işyerleri ile ilgili olarak;
a) Gelir Vergisi ve Stopajın tamamı terkin edilir .
      b) SSK primi işveren hissesinin tamamı Hazinece karşılanır.
      c) Enerji giderlerinin % 50 sine kadar olan kısmı Hazinece karşılanır.

2. YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI MEVZUATI KAPSAMINDA:
09.07.2002 tarih ve 24810 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2002/4367 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar, 30.07.2002 tarih ve 24831 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2002/1 no.lu Tebliğ ve 09.04.2003 tarihli 4842 sayılı Kanun ile, OSB’lerde yer alan teşvik belgeli yatırımlara;
• Gümrük Vergisi ve Toplu Konut Fonu istisnası (OSB dışındaki teşvik belgeli yatırımlar için de geçerlidir.)
• Katma Değer Vergisi istisnası (OSB dışındaki teşvik belgeli yatırımlar için de geçerlidir.)
• OSB’lere taşınacak yatırımlar için bütçe kaynaklı kredi tahsisi
destek unsurları getirilmiştir.

3. VERGİ MUAFİYETLERİ:
OSB’lerde yer alan işletmeler,
• İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl süre ile emlak vergisinden,
• Bina inşaat ve yapı kullanma izni harçları,
• Tevhid ve ifraz işlem harçları ile
• Merkezi atıksu artma tesisi işleten bölgelerde yer almaları koşuluyla atıksu bedelinden
muaftır.

4.KOSGEB DESTEKLERİ KAPSAMINDA:
Kalkınmada Öncelikli Yörelerdeki OSB’lerde yeni yatırım yapacak işletmelerin yaptıracakları binalar için KOSGEB tarafından geri ödemesiz kısmi üstyapı uygulama projesi desteği verilmektedir.

5. KOBİ MEVZUATI KAPSAMINDA:
18.01.2001 tarih ve 24291 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Devlet Yardımları Hakkında 21.12.2000 tarihli ve 2000/1822 sayılı Karar ile, 18.02.2001 tarih ve 24322 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Yatırımlarında Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2001/1 sayılı Tebliğ gereğince;

İmalat ve Tarımsal Sanayi sektöründe OSB’lerde yapılacak KOBİ yatırımlarına, OSB’ler dışındaki KOBİ yatırım kredisi oranlarının 10 puan fazlası uygulanır. Ayrıca,  söz konusu yatırımlara işletme kredisi de verilmektedir. (İşletme kredisi OSB dışındaki KOBİ’lere de aynı şartlarda verilmektedir.)

EKLER:
TABLO : 1 YATIRIMLARIN VE İSTİHDAMIN TEŞVİKİ
TABLO : 2 OSB’LERE TAŞINACAK YATIRIMLARA SAĞLANAN KREDİ DESTEĞİ
TABLO : 3 OSB’LERE TANINAN VERGİ MUAFİYETLERİ
TABLO : 4 KOSGEB TARAFINDAN OSB’LERDEKİ İŞLETMELERE SAĞLANAN ÜSTYAPI PROJE DESTEĞİ
TABLO : 5 KOBİ TEŞVİK UYGULAMASI KAPSAMINDA OSB’LERDEKİ KOBİLERE SAĞLANAN YATIRIM KREDİSİ

 

 

 

 

 

 

TABLO: 1

             YATIRIMLARIN VE İSTİHDAMIN TEŞVİKİ

(5084 sayılı Yatırımların ve İstihdamın Teşviki ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunda
Değişiklik Yapılmasına Dair 5350 sayılı Kanun)


TEŞVİK TÜRÜ
AÇIKLAMA
OSB’lerdeki işyerleri için
Diğer yerlerdeki işletmeler için
KAPSAM
SÜRE
 

1- Gelir Vergisi
Stopajı

 1.4.2005’ten itibaren , yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin en az 30 işçi çalıştırmaları koşuluyla, bu işyerlerinde çalıştırdıkları işçilerin,1.4.2005’ten önce , işe başlamış olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 1.1.2005’ten önce idareye vermiş oldukları ve en son aylık prim ve hizmet belgelerindeki işçi sayısını en az %20 artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi sayısının asgari 30 kişiye ulaşması halinde (Bu işyerlerinde çalıştırılan toplam işçi sayısını geçmemek üzere) arttırdıkları işçi sayısı ile mevcut işçilerden arttırdıkları işçi sayısının iki katı kadar işçinin,ücretleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin,

verilecek muhtasar beyanname üzerinden tahakkuk eden vergiden terkin edilir.

  

 

%100’ü

  

 

%80’i

 

 

49 İl

 

 

31.12.2008’e kadar
2- Sigorta Primi İşveren
Hissesi 		1.4.2005’ten itibaren , yeni işe başlayan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin en az 30 işçi çalıştırmaları koşuluyla, bu işyerlerinde çalıştırdıkları işçilerin,1.4.2005’ten önce , işe başlamış olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 1.1.2005’ten önce idareye vermiş oldukları ve en son aylık prim ve hizmet belgelerindeki işçi sayısını en az %20 artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi sayısının asgari 30 kişiye ulaşması halinde (Bu işyerlerinde çalıştırılan toplam işçi sayısını geçmemek üzere) arttırdıkları işçi sayısı ile mevcut işçilerden arttırdıkları işçi sayısının iki katı kadar işçinin,prime esas kazançları üzerinden hesaplanan sigorta primlerinin işveren hissesinin,  

 

 

%100’ü

Hazinece karşılanır

  

 

 

%80’i

Hazinece karşılanır

  

 

 

49 İl

  

 

 

31.12.2008’e kadar
3- Enerji Desteği 1.4.2005’ten itibaren , faaliyete geçen,fiilen ve sürekli olarak;-hayvancılık (su ürünleri yetiştiriciliği ve tavukçuluk dahil), seracılık, sertifikalı tohumculuk ve soğuk hava deposu yatırımlarında asgari10 işçi;-imalat sanayi, madencilik, turizm konaklama tesisi, eğitim ve sağlık alanlarında asgari 30 işçi çalıştıran işletmelerin

elektrik enerjisi giderleri nin,

1.4.2005’ten önce , faaliyete geçmiş olan işletmeler, 1.1.2005’ten önce idareye vermiş oldukları ve en son aylık prim ve hizmet belgelerindeki işçi sayısını 1.4.2005’ten itibaren fiilen ve sürekli olarak;

-hayvancılık (su ürünleri yetiştiriciliği ve tavukçuluk dahil), seracılık, sertifikalı tohumculuk ve soğuk hava deposu yatırımlarında en az %20 artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi sayısının asgari 10 kişiye ulaşması,

-imalat sanayi, madencilik, turizm konaklama tesisi, eğitim ve sağlık alanlarında en az %20 artırmaları ve çalıştırılan toplam işçi sayısının asgari 30 kişiye ulaşması halinde

elektrik enerjisi giderleri nin,

NOT: İlave her işçi için 0,5 puan eklenir.

  

 

 

%20’si

 

Hazinece karşılanır.

 

Bu oran;

%50’yi aşamaz

  

 

 

%20’si

 

Hazinece karşılanır.

 

Bu oran;

%40’ı aşamaz

  

 

 

49 İl

  

 

 

31.12.2008’e kadar
4- Bedelsiz “Arsa” Tahsisi A.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kredisi kullanan OSB’lerdeki tahsis edilmemiş parseller-OSB yetkili organlarının karar alması halinde-gerçek veya tüzel kişilere

-bedeli Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından OSB’ye verilen krediden mahsup edilmek üzere

bedelsiz olarak tahsis edilebilir.

B.Sanayi ve Ticaret Bakanlığı kredisi kullanmamış ya da kredi borcunu ödemiş olan OSB’lerdeki tahsis edilmemiş parseller;

-OSB yetkili organlarının karar alması halinde

-bedeli OSB tüzel kişiliğine Hazinece ödenmek üzere bedelsiz olaraktahsis edilebilir.

 

49 İl + K.Ö.Y’lerdeki diğer iller

(54 İl)

  

06.02.2007’ye kadar

(Bakanlar Kurulu 3 yıl daha uzatabilir)

Kanun kapsamındaki 49 İl:
1- Adıyaman , 2- Afyon 3- Ağrı 4- Aksaray 5- Amasya 6- Ardahan, 7- Bartın , 8- Batman, 9- Bayburt, 10- Bingöl, 11- Bitlis,   12- Çankırı, 13- Diyarbakır, 14- Düzce, 15- Erzincan, 16- Erzurum, 17- Giresun, 18- Gümüşhane, 19- Hakkari,   20- Iğdır, 21 – Kars, 22- Kırşehir, 23- Malatya, 24- Mardin, 25- Muş, 26- Ordu,  27- Osmaniye,  28- Siirt, 29- Sinop, 30- Sivas, 31- Şanlıurfa, 32- Şırnak, 33- Tokat, 34- Uşak,  35- Van,  36- Yozgat 37-Kilis,  38-Tunceli,  39-Kastamonu,  40-Niğde,  41-Kahramanmaraş, 42-Çorum,  43-Artvin, 44- Kütahya,  45-Trabzon,  46-Rize,  47-Elazığ,  48-Karaman,  49-Nevşehir.

Kalkınmada Öncelikli Yörelerdeki İller:
1-Adıyaman, 2-Ağrı, 3-Aksaray, 4-Amasya,5-Ardahan, 6-Artvin, 7-Bartın, 8-Batman, 9-Bayburt 10-Bingöl, 11-Bitlis, 12-Çanakkale (Bozcaada ve Gökçeada), 13-Çankırı,14-Çorum, 15-Diyarbakır, 16-Elazığ, 17-Erzincan, 18-Erzurum, 19-Giresun, 20-Gümüşhane, 21-Hakkari, 22-Iğdır,  23-Kahramanmaraş, 24-Karabük, 25-Karaman, 26-Kars, 27-Kastamonu, 28-Kırıkkale, 29-Kırşehir, 30-Kilis, 31-Malatya, 32-Mardin, 33-Muş, 34-Nevşehir, 35-Niğde, 36-Ordu, 37-Osmaniye, 38-Rize, 39-Samsun, 40-Siirt, 41-Sinop, 42-Sivas, 43-Şanlıurfa, 44-Şırnak 45-Tokat, 46-Trabzon, 47-Tunceli, 48-Van, 49-Yozgat, 50-Zonguldak

NOT: Gelir Vergisi Stopajı desteğinden yararlanmak için İl Defterdarlıklarına, Sigorta Primi İşveren Hissesi desteğinden faydalanmak için Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerine, Enerji Desteğinden yararlanmak için Valiliklere (Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüklerine), Bedelsiz Arsa Tahsisinden yaralanmak için ilgili OSB’lere müracaat edilmesi gerekmektedir.

TABLO: 2

OSB’LERE TAŞINACAK YATIRIMLARA
SAĞLANAN KREDİ DESTEĞİ

DESTEK UNSURU   AÇIKLAMA
Kredi Tahsisi Özelamaçlı bölgelere (Endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri, Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca belirlenen özel organize sanayi bölgeleri ve küçük sanayi sitelerinden oluşan organize küçük sanayi bölgeleri dahil organize sanayi bölgeleri) taşınacak yatırımlar için Hazine Müsteşarlığınca uygun görülmesi halinde teşvik belgeli veya belgesiz olarak bütçe kaynaklarından kredi tahsis edilebilir.Kredinin kapsamı :
– Söküm, nakliye ve montaj giderlerinin %50’si bütçe kaynaklarından kredilendirilebilir.

Kredinin miktarı :
– Tahsis edilecek kredi miktarı 400.000 YTL’yi geçemez.

Kredi faizi ve geri ödeme şekli :

Kredilerin faiz oranı;
-yatırım kredileri için %20,
-işletme kredileri için %30’dur.

Tahsis edilecek krediler 1 yıl ödemesiz toplam 5 yıl vadeli olup ödemesiz dönemin bitiminden başlamak üzere 6’şar aylık eşit taksitler halinde geri alınır.

Sadece bölgesel gelişmeye yönelik yatırımlar kapsamında tahsis edilecek krediler 3 yıl ödemesiz toplam 6 yıl vadeli olup ödemesiz dönemin bitiminden başlamak üzere 6’şar aylık eşit taksitler halinde geri alınır.

İşletme kredileri ise 2 yıl vadeli olup, ödemesiz dönem uygulanmaksızın 6’şar aylık taksitler halinde geri alınır.

NOT : Başvurular, yatırım kredileri için Hazine Müsteşarlığına, işletme kredileri için aracı bankalara yapılır. Uygulamaya ilişkin herhangi bir değişiklik olması halinde ilgili kuruma/bankaya müracaat edilir.

TABLO: 3

OSB’LERE TANINAN VERGİ MUAFİYETLERİ

VERGİ TÜRÜ   OSB TÜZEL KİŞİLİĞİ   OSB’LERDE YER ALAN İŞLETMELER AÇIKLAMA
Emlak Vergisi  
Muaf (İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl)
Muaf (İnşaat bitim tarihini takip eden Bütçe yılından itibaren 5 yıl)		 1319 sayılı Emlak Vergisi Kanununun 5. maddesine 3365 sayılı Kanunla eklenen (f) fıkrası
Atıksu Bedeli Muaf (Merkezi Atıksu Arıtma Tesisi İşleten Bölgeler) Merkezi Atıksu Arıtma tesisi işleten bölgelerdeki işletmeler MuafMerkezi Atıksu Arıtma tesisi işletmeyen bölgelerdeki işletmeler Muaf değil 4562 sayılı OSB Kanununun 21. maddesi

Elektrik ve Havagazı Tüketim Vergisi
Muaf (OSB’nin kendi binalarının tüketeceği elektrik ve havagazı için)
Muaf Değil 		4562 sayılı OSB Kanunu ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu
KDV Muaf (Arsa ve işyeri dışındaki teslimleri ve bölge dışındaki arsa ve işyeri teslimleri KDV’ye tabi) Muaf Değil (Teşvik Belgesi Kapsamında yapılacak makine ve teçhizat ithal ve yerli teslimleri KDV’den muaftır) 4369 sayılı Kanunun 60. maddesi ile, 3065 sayılı KDV Kanunun 17/4. maddesine eklenen (k) bendi

Bina İnşaat Harcı ve Yapı Kullanma İzni Harcı 		Muaf   Muaf 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 80. maddesi
Kurumlar Vergisi Muaf (OSB’nin esas faaliyetleri dışındaki faaliyetleri nedeniyle elde edeceği gelirleri kurumlar vergisine tabidir) Muaf Değil 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunun 7. maddesine 05.06.1997 tarih ve 4264 sayılı Kanunla eklenen 25. bendi
Çevre Temizlik Vergisi Muaf (Belediye sınırları ve mücavir alan içinde bulunan ancak belediyeden katı atık toplama hizmetinden yararlanmayan OSB’ler) Muaf Değil 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanunu 15.07.1993 tarihli değişikliği
Tevhid ve İfraz İşlem Harcı Muaf Muaf 5281 sayılı Kanun ile 492 sayılı Harçlar Kanununun 59. maddesine ilave (n) bendi

TABLO: 4

KOSGEB TARAFINDAN
OSB’LERDEKİ İŞLETMELERE SAĞLANAN
ÜSTYAPI PROJE DESTEĞİ

BÖLGESEL KALKINMA DESTEKLERİ:

ÜSTYAPI UYGULAMA PROJESİ DESTEĞİ:

Üretimin ve istihdamın artırılması ve teknolojilerin geliştirmesi amacı ile yeni yatırımlara altyapı ve üstyapı proje giderlerine destek verilmesidir.
Kalkınmada öncelikli yöreler kapsamında yer alan illerde KOSGEB tarafından belirlenen esaslar dahilinde;

OSB içinde veya dışında, bu illerdeki mülki/yerel yönetimlerce belirlenmiş olan sanayi alanlarında bedelli veya bedelsiz arsa tahsisi alarak yeni yatırım yapacak olan işletmeler için, üstyapı uygulama projelerine, verilecek desteği kapsar.

Destek unsurları ve üst limitleri;
OSB içinde işletmeler tarafından yaptırılacak olan binaların üstyapı uygulama projeleri için; projenin onaylanması ve bina subasman seviyesinin en az %50’sinin tamamlanmasından sonra, brüt kapalı kullanım alanının bir metrekaresi için 3 (üç) YTL,
olmak üzere, desteğin toplam üst limiti 10.000 (on bin) YTL olup, ekteki tabloda belirtilen oranda destek verilir.

Desteğin Adı Üst Limit (YTL) Destek Oranı (%) Destek Ödeme Türü Özel Hususlar
7.- Bölgesel Kalkınma Destekleri KÖY NY GY Geri Ödemesiz Geri Ödemeli
7.1. Altyapı ve Üstyapı Uygulama Projesi Desteği 10.000 50 —– — X Yaptırılacak olan binaların Üstyapı Uygulama Projesi için brüt kapalı kullanım alanının bir metrekaresine 3 (üç) YTL

NOT : Başvurular, KOSGEB Birimlerine yapılır. Uygulamaya ilişkin herhangi bir değişiklik olması halinde ilgili kuruluşa müracaat edilir.

TABLO: 5

KOBİ TEŞVİK UYGULAMASI KAPSAMINDA
OSB’LERDEKİ KOBİLERE SAĞLANAN
YATIRIM KREDİSİ

(YATIRIMLARI TEŞVİK HİZMETLERİ ÖDENEĞİ KAYNAKLI KREDİ MİKTARI KOBİ’LERİN YAPACAĞI
SABİT YATIRIM TUTARINA (İnşaat,makine-teçhizat ve işletme ve hammadde harcamaları)
GÖRE DERECELENDİRİLMİŞTİR.)

Destek Oranları   Açıklama
Gelişmiş Yörelerdeki OSB’lerde yer alan KOBİ’ler* Normal Yörelerdeki
OSB’lerde yer alan KOBİ’ler* 		Kalkınmada Öncelikli Yörelerdeki OSB’lerde yer alan KOBİ’ler*

YATIRIM TUTARININ
Mikro Ölçekli İşletmelerde (1-9 kişi istihdam)   %50 %60 %70 -Yatırım kredisi azami 475 bin YTL- Yatırım kredisi ile birlikte kullanılması halinde azami 190 bin YTL işletme kredisi (Faizsiz sabit yatırımın %20’si kadar)- Yalnız işletme kredisi kullanılması halinde 75 bin YTL. işletme kredisi tahsis edilebilmektedir.

 
Küçük Ölçekli İşletmelerde (10-49 kişi istihdam) %40 %50 %60
Orta Ölçekli İşletmelerde (50-249 kişi istihdam) %30 %40 %50
‘Sİ ORANINDA YATIRIM KREDİSİ VERİLİR  

 

Bu tablo, 18.01.2001 tarih ve 24291 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Devlet Yardımları Hakkında 21.12.2000 tarihli ve 2000/1822 sayılı Karar ve 18.02.2001 tarih ve 24322 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin Yatırımlarında Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin 2001/1 sayılı Tebliğ esas alınarak hazırlanmıştır.

 

NOT: KOBİ destek sisteminden yararlanmak için öncelikle aracı bankaya (T.Kalkınma Bankası ve T.Halk Bankası) müracaat edilir. Bankanın değerlendirmesinin olumlu olması durumunda firma adına aracı bankaca KOBİ teşvik belgesinin onaylanması için Hazine Müsteşarlığına müracaat edilir.